انجمن جی آی اس (GIS)

چکیده:سیستم حمل و نقل در شهر امکان جابجایی و دسترسی برای ساکنان شهر فراهم می کند.افزایش فعالیت های اقتصادی – اجتماعی باعث افزایش تقاضای سفر و به دنبال آن افزایش بکارگیری وسایل نقلیه در یک سیستم شهری می گردد.لازمه ی حفظ پایداری و پویایی در سیستم حمل و نقل تخصیص منابع بیشتر و یا کنترل منابع موجود برای ممانعت از نزدیک شدن سیستم به حالت بحرانی می باشد.ناپایداری در سیستم حمل و نقل شهری هنگامی روی می دهد که تقاضای سیستم از عرضه آن بیشتر شود.هدف این مطالعه بیان شرایط این ناپایداری است.در این راستا شبکه خیابانی شهر مشهد به عنوان مورد پژوهشی مورد مطالعه قرار گرفته است.برای برآورد تقاضا از مدل های ریاضی با توجه به فرایند چهار مرحله ای براورد تقاضای سفر (تولید و جذب سفر،توزیع سفر،انتخاب وسیله،و تخصیص ترافیک)استفاده می شود.تقاضای سفر با فرض توزیع نرمال به شبکه تخصیص داده می شود.عرضه سیستم با ایجاد تغییرات تصادفی در شبکه ساخته شده برای شهر مورد مطالعه و شبیه سازی جریان ترافیک در آن،ساخته می شود.با استفاده از مدل تخصیص ترافیک،رفتار شبکه زیر بار تقاضا با شاخص هایی مانند سرعت متوسط در شبکه،زمان سفر در شبکه ،تقاضای پاسخ گفته شده در شبکه (ستانده شبکه) ،و دسترسی در شبکه،مورد ارزیابی قرار می گیرد.نمودارهای سرعت متوسط شبکه – ستانده شبکه،و شاخص دسترسی شبکه – ستانده شبکه ،برای بیان بهتر روند مورد مطالعه ارائه شده و مورد بررسی قرار می گیرند.نمودارهای سرعت متوسط شبکه – ستانده شبکه همانند نمودارهای نظیر گرین شیلدز برای یک قطعه از بزرگراه است.در شرایطی از عرضه و تقاضای سیستم حمل و نقل که در آن تقاضای سفر به ظرفیت شبکه نزدیک می شود،رفتار شبکه بی نظم ،آشفته و غیر قابل پیش بینی است.این رفتار آشوبناک در مقابل تعریف پایداری در این مطالعه قرار دارد.چون ستانده شبکه در انجام پایان نامه به صورت سری زمانی است،برای بررسی وقوع آشوب از میزانی شبیه نمای لیاپانوف استفاده شد.از آنجا که بیشینه ی تغییرات ستانده شبکه در بیشینه مقدار ستانده شبکه روی می دهد ، از این تقاضا برای بررسی آشوب در سیستم استفاده گردید.مقدار مثبت شاخص مشابه نمای لیاپانوف وجود آشوب در شبکه را برای این تقاضا تایید می کند.

کلیدواژه ها:حمل و نقل پایدار،حمل و نقل شهری،آشوب،توابع گرین شیلدز.